Οψώμεθα το θεό: Οκτωβρίου 2015

Παρασκευή 23 Οκτωβρίου 2015

Ο ΧΑΡΑΓΜΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ. ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ ΖΑΧΑΡΙΑΣ (...

Δευτέρα 19 Οκτωβρίου 2015

Αναμνήσεις από τον Γέροντα Σωφρόνιο.

Σήμερα συμπληρώνονται 20 συναπτά έτη από την κοίμηση μιας κορυφαίας προσωπικότητας της σύγχρονης Ορθόδοξης πνευματικότητας, του Γέρ. Σωφρονίου. Εις μνήμην του δημοσιεύουμε ένα προσωπικό κείμενο του ανθρώπου που κατάλαβε - ίσως νωρίτερα και σε μεγαλύτερο βάθος από οποιονδήποτε άλλον στην Ελλάδα - τη βαρύτητα και τη σημασία του μηνύματος που κόμιζε ο λόγος του σεβαστού Γέροντα για το σύγχρονο άνθρωπο, του Ομότιμου Καθηγητή Θεολογίας του ΑΠΘ κ. Γ. Μαντζαρίδη. Ο καθ. Μαντζαρίδης, επιπλέον, συνετέλεσε αποφασιστικά στη γνωριμία του σύγχρονου ελληνόφωνου κόσμου με τη θεολογία του Γέρ. Σωφρονίου. Το κείμενο αυτό, δημοσιευμένο στο "Οδοιπορικό Ορθοδόξου Ανθρωπολογίας", αποτελεί το μοναδικό, στο οποίο ο συγγραφέας χρησιμοποιεί αποκλειστικά πρώτο ενικό πρόσωπο - γεγονός που χρωματίζει ανάλογα τη σύνδεσή του με τη μορφή του πολιού Γέροντος.

Ο Γέροντας Σωφρόνιος αποτυπώθηκε στη συνείδησή μου ως κορυφαία εκκλησιαστική φυσιογνωμία, που έζησε και παρουσίασε στην πράξη την ορθόδοξη χριστιανική ζωή με τη θεολογική της πληρότητα. Από τον σεβασμό που σου έδειχνε μπορούσες να καταλάβεις, πως και πόσο οφείλεις να σέβεσαι τον εαυτό σου και τους άλλους. Από την ελευθερία που σου έδινε μπορούσες να αισθανθείς, πόσο πρέπει να εκτιμάς την ελευθερία κάθε ανθρώπου. Από τους ορίζοντες που άνοιγε μπροστά σου μπορούσες να αναλογισθείς, πόσο απεριόριστες είναι οι δυνατότητες που έχεις.

Με μια μικρή παρέμβασή του, με μια απλή υπόδειξη μπορούσε να χαράξει γραμμή πλεύσεως για ολόκληρη τη ζωή σου. Πριν καταλάβεις καλά εσύ ο ίδιος τον εαυτό σου, πριν συνειδητοποιήσεις εντελώς τον χαρακτήρα σου, μπορούσες να ακούσεις επισημάνσεις η προτροπές με καίρια σπουδαιότητα για τη συμπεριφορά και για την όλη πορεία σου.

Κοντά στον Γέροντα έβλεπες θαύματα, όχι μόνο ως έκτακτες υπερφυσικές επεμβάσεις και θεραπείες ανθρώπων, αλλά κυρίως ως συμπαράσταση και συμπόρευση στον πόνο και τις δυσκολίες που είχαν η γνώριζε εκείνος ότι θα έχουν στο διάβα της ζωής τους, χωρίς ίσως οι ίδιοι να το υποψιάζονται. Μολονότι είμαι βέβαιος ότι θα προσκρούσω στο πνεύμα και την αρχή της μονής του, δεν μπορώ να μη σημειώσω έστω, ότι γνωρίζω πολλά αναμφισβήτητα θαύματά του. Για τους πνευματικούς όμως απογόνους και συνεχιστές του έργου του, το μεγαλύτερο θαύμα του είναι τα συγγράμματά του, με τα οποία πολλοί οικοδομούνται η και οδηγούνται στη μοναχική ζωή.

Είχε πραγματική πείρα της χάριτος του Θεού και διατύπωνε υπεύθυνα, όταν έπρεπε, λόγον Κυρίου. Κυρίως όμως διατύπωνε καθαρό, επίκαιρο και ακαινοτόμητο τον ορθόδοξο θεολογικό λόγο μέσα στη σύγχρονη κοινωνία με την τόση ασυναρτησία.

Στην αδιέξοδη προσπάθεια του ανθρώπου της εποχής μας να προσεγγίσει και να παρουσιάσει την αλήθεια του προσώπου, ο Γέροντας Σωφρόνιος πρόβαλε την απάντηση της ορθόδοξης θεολογίας, βιωμένη και βεβαιωμένη με την προσωπική του εμπειρία. Κινούμενος πέρα από περσοναλισμούς και θετικισμούς, δρασκελίζοντας με άνεση τους φιλοσοφικούς και ψυχολογικούς περιορισμούς, έβλεπε το ανθρώπινο πρόσωπο σε σχέση κοινωνίας όχι μόνο με τα άλλα ανθρώπινα πρόσωπα, αλλά πρωτίστως με το απόλυτο πρόσωπο του Θεού.

Θεμέλιο της ζωής και της διδασκαλίας του ήταν η αποκάλυψη του Θεού, που ξεκινάει με το Σιναϊτικό «Εγώ ειμι ο ων»[1], και συμπληρώνεται με την έλευση του Χριστού και την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος. Απέρριπτε τη φιλοσοφική μέθοδο προσεγγίσεως του Θεού, που στηρίζεται στην ανθρώπινη λογική και προβάλλει στη θεότητα ανθρώπινες κατηγορίες. Γι' αυτό ήταν ξένος προς τους θεολογικούς ακροβατισμούς και τις ανθρωπολογικές τους συνέπειες, που αφθονούν στους νεώτερους θεολόγους.

Τα τρία πρόσωπα της Θεότητος, οι τρεις θείες υποστάσεις, δεν είναι ανούσιες παραστάσεις, αλλά υπαρκτοί φορείς της ουσίας τους. Τίποτε δεν υπάρχει έξω από την υπόσταση. Αυτή είναι η πρώτη και έσχατη αρχή που περιβάλλει τα πάντα. Έτσι δίκαια, νομίζω, μπορεί να χαρακτηρισθεί ο Γέροντας Σωφρόνιος ως θεολόγος της υποστατικής αρχής, η της αρχής του προσώπου. Η αρχή αυτή, που θεμελιώνεται στον Τριαδικό Θεό, καθιστά δυνατή και τη θέωση του ανθρώπου με το άνοιγμα της υποστάσεώς του προς τη θεία απειρότητα.

Ο Γέροντας Σωφρόνιος ζούσε με την παρουσία του Θεού. Γι' αυτό όμως ήταν και πολύ κοντά στον κάθε άνθρωπο. Όταν μιλούσες μαζί του, μπορούσες να είσαι βέβαιος ότι σε καταλαβαίνει καλύτερα από τον εαυτό σου· ότι μπορεί να απαντήσει σε όλα τα ερωτήματά σου. Και αν συνέβαινε να μην απαντήσει σε κάτι, μπορούσες να ξέρεις ότι το σφάλμα βρισκόταν στην ερώτησή σου. Συνέβαινε ακόμα να ακούς πράγματα, που απορούσες γιατί σου τα λέει. Έπαιρνες όμως την απάντηση στην απορία σου αργότερα από τα ίδια τα πράγματα, από την εξέλιξη των γεγονότων η από την καλύτερη προσέγγιση και επίγνωση του εαυτού σου.

Στο πρόσωπο του Γέροντα έβλεπε κάποιος τον άνθρωπο του Θεού, τον «ζώντα μάρτυρα» της αυθεντικής θεογνωσίας[2]. Όπως οι άγιοι στην ιστορία της Εκκλησίας, έτσι και ο Γέροντας Σωφρόνιος ήταν το «σημείο του Θεού» για τη γενεά του[3]. Ο γραπτός, όπως και ο προφορικός λόγος του, έχει τη σφραγίδα της πατερικής γνησιότητας και ταυτόχρονα της άκρας επικαιρότητας.

Πολλοί ισχυρίζονται, και όχι αδικαιολόγητα, ότι γνωρίζουν εκ των προτέρων τις απαντήσεις των πνευματικών πατέρων τους στα ερωτήματά τους. Αυτό δεν ίσχυε για τον Γέροντα Σωφρόνιο. «Να ακολουθείτε τον Χριστόν αναβαίνοντα εις τον Γολγοθάν», έλεγε. Η γενική αλλά και ταυτόχρονα τόσο εξατομικευμένη αυτή προτροπή δίνει τον κανόνα για τη ζωή και τη συμπεριφορά του Χριστιανού. Μέτρο του ανθρώπου είναι ο Χριστός, «το άναρχο γεγονός του είναι». Δείκτης για τις ενέργειες του πιστού είναι η ζωή του Χριστού. Προϋπόθεση για την πνευματική προκοπή του η τήρηση των εντολών.

Έβλεπε τον άνθρωπο ως καθαρή δυνατότητα, που μπορεί βαθμηδόν κατά τη διάρκεια της ζωής να περιλάβει μέσα του ολόκληρο το θεανθρώπινο είναι. Ο οποιοσδήποτε αυτοπροσδιορισμός του ανθρώπου απέναντι στον Δημιουργό του, θετικός η αρνητικός, είναι υπόθεση της ελευθερίας του. Ο θετικός όμως αυτοπροσδιορισμός προϋποθέτει ορθή αντίληψη του προτύπου, ορθή θεωρία του Θεού, ορθόδοξο δόγμα.

Δόγμα και ήθος, πίστη και ζωή συνιστούσαν για τον Γέροντα ενιαία πραγματικότητα. Η αληθινή χριστιανική ζωή θεμελιώνεται στην ορθή αντίληψη για τον Χριστό και την Αγία Τριάδα. «Ολόκληρος η πορεία της εν Θεώ ζωής μου», γράφει, «ωδήγησεν εμέ εις την πεποίθησιν, ότι εκάστη παρέκκλισις της νοεράς ημών συνειδήσεως από της ορθής κατανοήσεως της αποκαλύψεως αντανακλά αναποφεύκτως επί των εκδηλώσεων του πνεύματος ημών εις την πράξιν της καθ' ημέραν ημών υπάρξεως»[4].

Η εμπειρική βίωση της πίστεως τον οδήγησε στη διαμόρφωση αυτού που ο ίδιος ονόμαζε «δογματική συνείδηση». Η συνείδηση αυτή, που χαρακτηρίζει όλους τους αυθεντικούς Γέροντες, τους Στάρετς, τους Πατέρες της Ορθόδοξης Εκκλησίας, γίνεται ο απλανής οδηγός στην πίστη και τη ζωή των Χριστιανών.

Ο Γέροντας Σωφρόνιος ζούσε την πατρότητα ως συμπόρευση. Τον προσέγγιζες ως πνευματικό πατέρα και τον έβλεπες δίπλα σου ως πιστό συνοδοιπόρο. Δεν ήθελε να καθοδηγεί, αλλά να συνοδοιπορεί. Και η συνοδοιπορία του ήταν η καλύτερη προσωπική καθοδήγηση. Κοντά του ένιωθες άνεση και ελευθερία. Με κάθε λόγο και κάθε πράξη του, με κάθε ενέργεια και εκδήλωσή του προσπαθούσε να σε τιμήσει και να σε στηρίξει· να σε κάνει να αισθάνεσαι πολύτιμο πρόσωπο με ξεχωριστή αξία. Και τα χαριτολογήματά του ακόμα κινούνταν προς αυτήν την κατεύθυνση. Κάποτε τον επισκέφθηκε νεαρός θεολόγος, που υπηρετούσε ως βοηθός καθηγητού Θεολογικής Σχολής. Αυτοσυστήθηκε ως βοηθός του καθηγητού του, και ο Γέροντας στην απάντησή του είπε: Εσύ είσαι βοηθός του καθηγητού σου και σε εσένα βοηθός ο Θεός.

[1] Εξοδ. 3,14.

[2] Πρβλ. Αρχιμ. Σωφρονίου, Οψόμεθα τον Θεόν καθώς εστι, Έσσεξ Αγγλίας ²1993, σ. 167.

[3] Πρβλ. Αρχιμ. Ζαχαρία Ζάχαρου, Αναφορά στη θεολογία του Γέροντος Σωφρονίου, Έσσεξ Αγγλίας 2000, σ. 352.

Γιατί λοιπόν μας δόθηκε αυτή η παράλογη ζωή;

Γιατί λοιπόν μας δόθηκε αυτή η παράλογη ζωή;

Γέροντας Σωφρόνιος Σαχάρωφ († 1993)

Η αποκάλυψη λέγει για τον Θεό «Ο Θεός αγάπη εστίν», «Ο Θεός φως εστί και σκοτία εν Αυτώ ουκ έστιν ουδεμία» (Α' Ιωαν. δ' 8, α'5)

Πόσο δύσκολο είναι για εμάς τους ανθρώπους να το αντιληφθούμε!

Δύσκολο γιατί η ατομική μας ζωή και η ζωή του κόσμου που μας περιβάλλει μάλλον αποδεικνύει το αντίθετο.

Πραγματικά ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΌ ΤΟ ΦΩΣ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΑΠΗΣ, άν όλοι σχεδόν σαν φτάνουν στο τέλος της ζωής τους φωνάζουν με πίκρα καρδιάς μαζί με τον Ιώβ:
«Αι ημέραι μου παρήλθον εν βρόμω, ερράγη δε τα άρθρα τής καρδίας μου, άδης μου ο οίκος...Πού ουν έτι εστίν η ελπίς;;», κι αυτό που μυστικά αλλά με δύναμη ζητούσε η καρδιά μου από τα νιάτα της «τις όψεται»;; (Ιώβ ιζ' 11-15)

Ο ίδιος ο Χριστός μας διαβεβαιώνει πως ο Θεός προνοεί στοργικά για όλη την κτίση και ότι δεν λησμονεί ούτε ένα μικρό πουλάκι τ'ουρανού, ότι φροντίζει και για τον καλλωπισμό των αγριόκρινων, για τους ανθρώπους μάλιστα η πρόνοια Του είναι ασύγκριτα μεγαλύτερη, σε βαθμό ώστε «ημών και αι τρίχες της κεφαλής πάσαι ηριθμημέναι εισί» (Ματθ. ι'30)

Πού είναι λοιπόν η πρόνοια που απλώνεται μέχρι και τα πιο ταπεινά πράγματα και που φροντίζει και για τα πιο ελάχιστα;;

Όλοι πνιγόμαστε ασφυκτικά από το θέαμα του αχαλίνωτου οργίου του κακού στον κόσμο.

Μυριάδες ζωές, συχνά στην αρχή τους και πολλές φορές χωρίς να έχουν φτάσει στην αυτοσυνειδησία, αρπάζονται με απίστευτη σκληρότητα.

Γιατί λοιπόν μας δόθηκε αυτή η παράλογη ζωή;;

Και να, με δίψα ζητά η ψυχή να συναντήση τον Θεό για να Του πή:

Γιατί μού έδωσες τη ζωή;

Χόρτασα από βάσανα...

Με σκέπασε σκοτάδι...

Γιατί κρύβεσαι από μένα;

Ξέρω πως είσαι αγαθός αλλά πώς αδιαφορείς τόσο για την τραγωδία μου;

Δεν μπορώ να σε εννοήσω...

Έζησε στη γη ένας άνθρωπος, άνδρας με άσβεστη πνευματική δίψα, που λεγόταν Συμεών. Προσευχόταν για πολύ καιρό με ασταμάτητο θρήνο «ελέησον με».
Και δεν τον άκουγε ο Θεός.

Πέρασαν μήνες και μήνες με τέτοια προσευχή και οι δυνάμεις τής ψυχής του εξαντλήθηκαν.

Έφτασε στην απόγνωση και φώναξε «Είσαι αδυσώπητος».

Κι όταν μ'αυτές τις λέξεις ράγισε κάτι μέσα στην αποκαμωμένη από την απόγνωση ψυχή του είδε ξαφνικά τον ζώντα Χριστό.

Φωτιά γέμισε την καρδιά του κι όλο του το σώμα με τέτοια δύναμη που, αν κρατούσε ακόμα μια στιγμή η όραση, θα πέθαινε.

Ποτέ πια δεν μπορούσε να λησμονήση το ανείπωτα πράο, το απέραντα αγαπητικό, χαρούμενο και γεμάτο από υπερνοητή ειρήνη βλέμμα τού Χριστού.

Και στα επόμενα χρόνια τής μακράς ζωής του εμαρτυρούσε ακάματα πως «ο Θεός αγάπη εστίν», αγάπη άπειρη, που ξεπερνά κάθε νου.

πηγή: Γέροντος Σωφρονίου, από την εισαγωγή στον βίο του γ.Σιλουανού του αθωνίτου, εκδ 2η, 1978 Ι.Μ.Τ.Προδρόμου Έσσεξ Αγγλίας. misha.pblogs.gr.

Κυριακή 18 Οκτωβρίου 2015

Γέροντας Σωφρόνιος: Να γίνει ο Θεός η ζωή μας.

Κράτησε πριν απ’ όλα τη μνήμη του Θεού και την ειρήνη της καρδιάς. Το τελευταίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό για σένα, εφόσον δεν το κατέχεις ισχυρά. Πρόσεχε, μη δαπανάς χωρίς όφελος τις λίγες σωματικές σου δυνάμεις.
Για να βρεις τον σωστό δρόμο, είναι καλύτερο απ’ όλα να το ζητήσεις από τον ίδιο τον Θεό στην προσευχή:

«Κύριε, Συ ο ίδιος δίδαξε με τα πάντα. Δώσε μου τη χαρά της γνώσεως του θελήματός Σου και των οδών Σου. Δίδαξέ με να Σε αγαπώ αληθινά με όλο μου το είναι, όπως μας παρήγγειλες.

Οικοδόμησε τη ζωή μου έτσι, όπως Εσύ ο Ίδιος την συνέλαβες στην προαιώνια βουλή Σου. Ναι, ακόμη και για μένα, γιατί Εσύ κανέναν δεν ξέχασες και κανέναν δεν έπλασες για απώλεια. Εγώ με αφροσύνη εκδαπάνησα τις δυνάμεις που μου έδωσες, αλλά τώρα, στο τέλος της ζωής μου, διόρθωσέ τα όλα Εσύ ο ίδιος, και ο ίδιος δίδαξε με τα πάντα. Αλλά έτσι, ώστε πραγματικά το θέλημά Σου να πραγματοποιηθεί στη ζωή μου, είτε εγώ το καταλαβαίνω είτε δεν το καταλαβαίνω μέχρι καιρού. Μην επιτρέπεις να πορευθώ σε ξένους δρόμους, που οδηγούν στο σκοτάδι. αλλά πριν παραδοθώ στον ύπνο του θανάτου, δώσε σε μένα την ανάξια να δω το Φως Σου, ω Φως του κόσμου».

Κι έτσι, με δικά σου λόγια, να προσεύχεσαι για όλα με τον ίδιο τρόπο. Θα περάσει κάποιος χρόνος και η δύναμη των λόγων αυτών θα εισχωρήσει στο εσωτερικό της υπάρξεώς σου, και τότε θα ρεύσει αυτομάτως ζωή, όπως ακριβώς θέλει ο Κύριος. Κρίνοντας όμως εξωτερικά δεν μπορούμε να αποφασίσουμε τίποτε.

Αλήθεια, όλο το νόημα της ζωής βρίσκεται στο να ζει ο νους και η καρδιά μας με τον Θεό· να γίνει ο Θεός η ζωή μας. Αυτό και μόνο ο ίδιος ζητά. Γι’ αυτό και δημιουργηθήκαμε, για να ζήσουμε τη ζωή Του, και μάλιστα σε όλη την απειρότητά της. Ο λόγος αυτός μπορεί να μας τρομάζει όταν βλέπουμε την τωρινή οικτρή κατάστασή μας, αλλά έτσι είναι, και δεν πρέπει να χάσουμε την πίστη αυτή. Ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους είναι να υποβιβάσουμε και να μειώσουμε την ιδέα του Θεού για τον άνθρωπο. Το κάθε πάθημά μας, ακόμη και το άδικο, το γνωρίζει ο Θεός. Γνωρίζει και συμπάσχει μαζί μας. Είναι απαραίτητο να δημιουργήσουμε “προσωπικές” σχέσεις μαζί Του, σχεδόν “ανθρώπινες”.Ελπίζω ότι με αντιλαμβάνεσαι. Καταλαβαίνεις ότι με τον όρο αυτό εννοώ τον εσωτερικό, ενδόμυχο σύνδεσμο με τον Θεό.

Γιατί ο όλος άνθρωπος κλήθηκε για τη ζωή εν Αυτώ, δηλαδή όχι μόνο η ανώτερη ικανότητά του για θεωρία, το “πνεύμα”, αλλά και τα αισθήματα, η ψυχή, ακόμη και το σώμα. Να ακόμη μία προσευχή:

«Κύριε Ιησού Χριστέ, Μονογενές Υιέ του Ανάρχου Σου Πατρός, διάνοιξε τους οφθαλμούς της εσκοτισμένης ψυχής μου, για να δω συνετά Εσένα, τον Δημιουργό και Θεό μου.

»Σε παρακαλώ: Μη με απορρίψεις από το Πρόσωπό Σου, αλλά, παραβλέποντας όλη την αθλιότητά μου, όλην την ταπεινότητά μου, φανέρωσε μου το Φως Σου, ω Φως του κόσμου, και δος μου να γνωρίσω την αγάπη Σου προς τον άνθρωπο.

»Ω, γλυκύτατε Χριστέ, που εξαπέστειλες από τον Πατέρα στους αγίους μαθητές και Αποστόλους Σου το Πνεύμα το Άγιο, αυτό, Αγαθέ, κατάπεμψε και σε μας τους αναξίους και έτσι δίδαξέ μας τη γνώση Σου και φανέρωσέ μας τις οδούς της σωτηρίας Σου.

»Λάμψε σε μένα, ο Θεός, ο Θεός μου, το Φως Σου το αληθινό, για να δω και εγώ στο Φως Σου τη Δόξα Σου ως Μονογενούς παρά Πατρός, και να μορφωθεί μέσα μου η Εικόνα Σου η ακατάληπτη, σύμφωνα με την οποία δημιούργησες κατ’ αρχάς τον άνθρωπο.

»Ω, ο Θεός, ο Σωτήρας μου, το Φως του νου μου και το κραταίωμα της ψυχής μου, ας σκηνώσει σε μένα η αγαθότητά Σου, για να παραμένω και εγώ αδιάλειπτα σε Σένα, φέροντας παντοτινά μέσα μου το Πνεύμα Σου το Άγιο, ώστε να δώσει σε μένα να ομοιωθώ μαζί Σου, τον μόνο Κύριο μου, όπως ομοιώθηκαν μαζί Σου όλοι οι ανά τους αιώνες άγιοί Σου.

»Ναι, Κύριε Ιησού Χριστέ, κατά την αμετάθετη επαγγελία Σου, έλα μαζί με τον Πατέρα και το Πνεύμα το Άγιο και σκήνωσε μέσα μου».

Αρχιμ. Σωφρονίου

«Γράμματα στη Ρωσία». Ι.Μ.Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ-Αγγλίας, 2009

Πέμπτη 1 Οκτωβρίου 2015

Ο χρόνος γίνεται ένα θαυμάσιο προοίμιο στη θεία αιωνιότητα.Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ

By iconandlight

Sophia - Wisdom - София Премудрость Божия Русский IkoneSofia6Sophia_George_vol

Αρχή της Ινδίκτου
Εορτάζει στις 1 Σεπτεμβρίου
Σήμερα η Εκκλησία μας εορτάζει την Αρχή της Ινδίκτου, δηλαδή αρχή του νέου Εκκλησιαστικού έτους.
Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης γράφει στον Συναξαριστή του: …κατά την σημερινήν ημέραν, επήγεν ο Kύριος ημών Iησούς Xριστός μέσα εις την Συναγωγήν των Iουδαίων, και εδόθη εις αυτόν το Bιβλίον του Προφήτου Hσαΐου, καθώς γράφει ο Eυαγγελιστής Λουκάς (Λουκ. δ΄). Tο οποίον Bιβλίον ανοίξας ο Kύριος, ω του θαύματος! ευθύς εύρε τον τόπον εκείνον, ήτοι την αρχήν του εξηκοστού πρώτου κεφαλαίου του Hσαΐου, εις το οποίον είναι γεγραμμένον διά λόγου του τα λόγια ταύτα: “Πνεύμα Kυρίου επ’ εμέ, ου ένεκεν έχρισέ με, ευαγγελίσασθαι πτωχοίς απέσταλκέ με, ιάσασθαι τους συντετριμμένους την καρδίαν, κηρύξαι αιχμαλώτοις άφεσιν και τυφλοίς ανάβλεψιν, αποστείλαι τεθραυσμένους εν αφέσει, κηρύξαι ενιαυτόν Kυρίου δεκτόν». Aφ’ ου δε ανέγνωσεν ο Kύριος τα περί αυτού λόγια ταύτα, εσφάλισε το Bιβλίον και το έδωκεν εις τον υπηρέτην. Έπειτα καθίσας, είπεν εις τον λαόν “ότι σήμερον ετελειώθησαν οι λόγοι της Προφητείας ταύτης εις τα εδικά σας αυτία». Όθεν ο λαός ταύτα ακούων, εθαύμαζε διά τα χαριτωμένα λόγια, οπού εύγαινον εκ του στόματός του, ως τούτο γράφει ο αυτός Eυαγγελιστής Λουκάς
Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ
Προσήλωσε το νου σου στο Θεό και θα ‘ρθει η στιγμή κατά την οποία θα αισθανθείς το άγγιγμα του Αιωνίου Πνεύματος στην καρδιά σου. Αυτό το θαυμάσιο πλησίασμα του πανάγιου Θεού, υψώνει το πνεύμα, ο χρόνος γίνεται ένα θαυμάσιο προοίμιο στη θεία αιωνιότητα.
Όταν η αγάπη του Χριστού μας εγγίζει, αισθανόμαστε την αιωνιότητα.
Ενα μόνο έχει σημασία: να φυλάξουμε την ένταση της προσευχής και της μετάνοιας.
Να γίνετε μωροί, μωροί σαν τους αληθινούς ασκητές! Γιατί μωροί; Γιατί να είναι κάποιος χριστιανός σημαίνει να ζει συγχρόνως σε δύο επίπεδα: στο παρόν και στην αιωνιότητα.
Μην ξεχνάτε αυτά τα λόγια. Ο Θεός σας έδωσε χρόνο για να οικοδομήσετε την αιώνια σωτηρία σας. Μην τον σπαταλάτε!
Ο σκοπός που θέτουμε στη ζωή μας εμποτίζει όλες τις πράξεις μας.
Αν η εν Χριστώ σωτηρία είναι ο μοναδικός σκοπός της ζωής μας, ό,τι κάνουμε γίνεται πράξη προσευχής, πράξη λειτουργική.
“Κύριε Ιησού Χριστέ Υιέ του Θεού, ελέησον ημάς». Όταν λέμε την προσευχή αυτή, συνάπτουμε με τον Χριστό μια προσωπική σχέση, που ξεπερνά τη λογική. Η ζωή του Χριστού εισχωρεί σιγά-σιγά μέσα μας.
Μείνετε στην προσευχή, μείνετε στον αγώνα, να περάσετε τη μέρα σας χωρίς αμαρτία. Όλα τα υπόλοιπα θα δοθούν από τον Ίδιο τον Θεό.
Μια σωστή επίκληση αυτού του ονόματος γεμίζει ολόκληρη την ύπαρξη με την παρουσία του Θεού.
Όταν επικαλούμαστε αυτό το όνομα, ο Θεός είναι παρών, όπως σ’ ένα δοχείο γεμάτο άρωμα η γλυκύτητα της οσμής. Με αυτή την οσμή γίνεται κατανοητή η παρουσία του Θεού στον κόσμο.
Ο μακάριος Θεοφάνης ο Εγκλειστος λέει: “Να στρέφουμε τον χρόνο σε όφελος μας για τους αιώνιους στόχους μας».

https://iconandlight.wordpress.com/orthodox_greek_icons_blog/

Ναυπάκτου κ. Ἱεροθέου: Ἀρχιμανδρίτης Σωφρόνιος Σαχάρωφ

(Δημοσιεύθηκε στήν Μεγάλη Ὀρθόδοξη Χριστιανική Ἐγκυκλοπαίδεια)

Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου

Ὁ Ἀρχιμανδρίτης Σωφρόνιος Σαχάρωφ ἦταν Ρῶσος κατά τήν καταγωγή, ἐρημίτης τοῦ Ἁγίου Ὄρους, κτήτωρ καί ἡγούμενος τῆς Πατριαρχικῆς καί Συνοδικῆς Μονῆς τοῦ Τιμίου Προδρόμου στό Essex Ἀγγλίας, Ἀρχιμανδρίτης τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, συγγραφεύς θεολογικῶν βιβλίων, ἐμπειρικός καί χαρισματικός θεολόγος.

Βιογραφικά στοιχεῖα

Γεννήθηκε στήν Μόσχα στίς 22 Σεπτεμβρίου τοῦ 1896, σπούδασε στήν Ἀκαδημία Τεχνῶν ἀπό τό 1915 ἕως τό 1917, καί ὁλοκλήρωσε τίς σπουδές του στήν Κρατική Σχολή Καλῶν Τεχνῶν τῆς Μόσχας ἀπό τό 1920 ἕως τό 1921. Ἀναχώρησε ἀπό τήν Ρωσία τό 1921 γιά νά συνεχίση τήν καλλιτεχνική του καριέρα στό ἐξωτερικό, καί διά τῆς Ἰταλίας καί τοῦ Βερολίνου, κατέληξε στό Παρίσι τό 1922. Ἐκεῖ ἐξέθεσε ἔργα του στήν Sallon d’ Automne καί στήν Salon des Tuileries. Ὑπῆρξε ἀπό τούς πρώτους φοιτητές στό Ὀρθόδοξο Θεολογικό Ἰνστιτοῦτο στό Παρίσι πού ἱδρύθηκε τό 1924.

Ἀναχώρησε ἀπό τό Παρίσι τό 1925 καί ἐγκαταβίωσε στήν Ἱερά Μονή τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ὅπου ἐκάρη μοναχός καί χειροτονήθηκε Διάκονος, καί ἐκεῖ γνώρισε τόν Γέροντα Σιλουανό τόν Ἀθωνίτη καί ἔγινε μαθητής του. Μετά τήν κοίμηση τοῦ Γέροντος Σιλουανοῦ, καί συγκεκριμένα τό 1939, ἐγκαταστάθηκε στήν ἔρημο τοῦ Ἁγίου Ὄρους, στά φρικτά Καρούλια, καί στήν συνέχεια ἔμενε σέ σπήλαιο πλησίον τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Ἁγίου Παύλου μέχρι τό 1947, ὅπου ἀσκήθηκε στήν ἐρημική ζωή μέ χαρισματική μετάνοια καί ἀδιάλειπτη προσευχή γιά ὅλο τόν κόσμο. Τό διάστημα αὐτό χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος καί Πνευματικός καί διακόνησε μέ τό λειτούργημα τῆς πνευματικῆς πατρότητος τήν Ἱερά Μονή τοῦ Ἁγίου Παύλου καί διάφορες ἄλλες Ἱερές Μονές.

Ἐπέστρεψε στό Παρίσι τό 1947 γιά νά ἐκδώση τά γραπτά τοῦ Γέροντα Σιλουανοῦ τοῦ Ἀθωνίτου. Ἐξέδωσε τό ἔργο του Γέροντας Σιλουανός, τό 1948, σέ πολυγραφημένη μορφή, καί τό 1952 σέ κανονική τυπογραφική μορφή. Ἀργότερα τό βιβλίο αὐτό μεταφράσθηκε σέ πολλές γλῶσσες, τόν κατέστησε γνωστό καί τελικά τό 1988 ὁ Σιλουανός συγκαταριθμήθηκε στό ἁγιολόγιο τῆς Ἐκκλησίας.

Ἐγκαταστάθηκε στήν περιοχή τοῦ Essex (στό Tolleshunt Knights) Ἀγγλίας τό 1959, ὅπου ἵδρυσε τήν Ἱερά Μονή τοῦ Τιμίου Προδρόμου, ἡ ὁποία κατ’ ἀρχάς ὑπήχθη στήν κανονική δικαιοδοσία τοῦ Μητροπολίτου Σουρόζ Ἀντωνίου Μπλούμ τοῦ Πατριαρχείου τῆς Μόσχας, καί στήν συνέχεια τό 1965 ὑπήχθη στήν κανονική δικαιοδοσία τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί ἀργότερα ὀνομάσθηκε Σταυροπηγιακή Πατριαρχική Μονή. Ὑπῆρξε πρῶτος Ἡγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς καί ἀργότερα παραιτήθηκε ἀπό τήν ἡγουμενεία καί μέχρι τό τέλος τῆς ζωῆς του ἦταν Προηγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς καί Πνευματικός Πατέρας τῶν μοναχῶν καί πολλῶν ἄλλων Χριστιανῶν. Λόγω τῶν ἰδιαιτέρων συνθηκῶν ἡ μοναστική κοινότητα περιέλαβε καί μοναχές.

Ἐκοιμήθη στίς 11 Ἰουλίου 1993 στήν Ἱερά Μονή ὅπου διέμενε τά τελευταῖα χρόνια καί ἐνταφιάσθηκε σέ εἰδικό χῶρο τῆς Ἱερᾶς Μονῆς.

Ἐμπειρικός θεολόγος

Ὁ Ἀρχιμανδρίτης Σωφρόνιος ἦταν ἐμπειρικός θεολόγος, ὅπως φαίνεται στά βιβλία πού ἐκδόθηκαν, κυρίως, στό βιβλίο Ὀψόμεθα τόν Θεόν καθώς ἐστι. Σέ αὐτό τό βιβλίο, τό ὁποῖο δημοσιεύθηκε πρός τό τέλος τῆς ζωῆς του, καταγράφει μέ ὡραῖο καί ἐπαγωγικό τρόπο τήν πνευματική του αὐτο-βιογραφία, τήν πνευματική ἐμπειρία πού ἀξιώθηκε νά λάβη ἀπό τόν Θεό.

Ἀπό τήν μικρή του ἡλικία εἶχε ἔφεση πρός τόν Θεό, καί ἐπειδή πίστευε ὅτι ἡ γνώση τοῦ Θεοῦ δέν μποροῦσε νά περικλεισθῆ στό «ψυχολογικό» ἐπίπεδο τῶν εὐαγγελικῶν ἐντολῶν, ὅπως νόμιζε τότε, στράφηκε στόν μή χριστιανικό (ἰνδικό) μυστικισμό καί γιά 6-7 χρόνια ἀσκοῦσε τόν διαλογισμό. Ὅμως, ἡ ἀδιάλειπτη μνήμη τοῦ θανάτου, ἡ ἀναζήτηση τοῦ ζῶντος Θεοῦ τόν ὁδήγησαν σέ μιά κατάσταση στήν ὁποία δέχθηκε τήν ἀποκάλυψη τοῦ Θεοῦ, ὁπότε στήν συνέχεια ἐπιδόθηκε σέ ἀδιάλειπτο πένθος καί ἀκράτητη μετάνοια. Μέσα σέ αὐτήν τήν προοπτική ἀξιώθηκε πολλῶν ἐμπειριῶν καί θείων ἀποκαλύψεων.

Ὁ Ἀρχιμανδρίτης Σωφρόνιος στά ἔργα του κάνει λόγο γιά τήν χαρισματική μνήμη τοῦ θανάτου, γιά τό «πένθος», γιά τό «μῖσος πρός τόν ἑαυτό» του, γιά τήν «πάλη μέ τόν Θεό», γιά τόν «θρῆνο τῆς μετανοίας», γιά τήν «ἄβυσσο», γιά τήν «ἀκατάσχετη ὁρμή» πρός τόν Θεό, πού ἐκφραζόταν μέ τήν ἐπιθυμία νά τηρήση τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ στόν ὕψιστο βαθμό, γιά τήν «θανατηφόρα δίψα» πού συνδυαζόταν μέ τήν «πύρινη προσευχή», γιά «τίς ὁράσεις τοῦ ἀκτίστου Φωτός», γιά τήν φανέρωση τοῦ «Ὄντος», γιά «τίς ἐλεύσεις καί τίς ἀποκρύψεις τοῦ θείου Φωτός», γιά τήν «Θεοεγκατάλειψη» καί πολλά ἄλλα μυστήρια τῆς πνευματικῆς ζωῆς καί τῆς πορείας τοῦ ἀνθρώπου πρός τόν Θεό.

Γενικά, ὁ Ἀρχιμανδρίτης Σωφρόνιος εἶναι πνευματικά διάδοχος τῶν Προφητῶν, τῶν Ἀποστόλων καί τῶν μεγάλων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας. Ἀπέκτησε προφητική, ἀποστολική καί πατερική ἐμπειρία μέ τήν ὁποία καθοδηγοῦσε τά πνευματικά του παιδιά καί ὅσους προσέρχονταν γιά νά μαθητεύσουν στά μυστήρια τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Ἡ πλούσια χαρισματική του ἐμπειρία καταγράφηκε στά βιβλία του.

Ἀπό τούς Προφῆτες ὁμοιάζει μέ τόν μέγα Μωϋσῆ, πού εἶδε τόν Μεγάλης Βουλῆς Ἄγγελο στήν φλεγομένη καί μή κατακαιομένη βάτο, ὁ ὁποῖος τοῦ ἀποκάλυψε τό ὄνομά Του λέγοντας: «Ἐγώ εἰμι ὁ Ὤν» (Ἔξ. γ΄, 13-14), καί μέ τόν Προφήτη Ἰεζεκιήλ πού κάνει λόγο γιά τήν ὁρμή τοῦ πνεύματός του πρός τόν Θεό: «Καί τό πνεῦμα ἐξῇρε με καί ἀνέλαβέ με, καί ἐπορεύθην ἐν ὁρμῇ τοῦ πνεύματός μου, καί χείρ Κυρίου ἐγένετο ἐπ’ ἐμέ κραταιά. Καί εἰσῆλθον εἰς αἰχμαλωσίαν μετέωρος…» (Ἰεζ. γ΄, 14-15).

Ἀπό τούς Ἀποστόλους ὁμοιάζει μέ τόν Ἀπόστολο Πέτρο καί τόν Εὐαγγελιστή Ἰωάννη καί ἐπικαλεῖται τήν πνευματική τους ἐμπειρία, κυρίως κατά τήν θεοφάνεια πού εἶχαν στό ὄρος Θαβώρ. Ὁ Ἀπόστολος Πέτρος γράφει: «οὐ γάρ σεσοφισμένοις μύθοις ἐξακολουθήσαντες ἐγνωρίσαμεν ὑμῖν τήν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ δύναμιν καί παρουσίαν, ἀλλ᾿ ἐπόπται γενηθέντες τῆς ἐκείνου μεγαλειότητος... καί ταύτην τήν φωνήν ἡμεῖς ἠκούσαμεν ἐξ οὐρανοῦ ἐνεχθεῖσαν, σύν αὐτῷ ὄντες ἐν τῷ ὄρει τῷ ἁγίῳ» (Β’ Πέτρ. α΄, 16-18). Ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης γράφει: «Καί αὕτη ἐστίν ἡ ἐπαγγελία ἥν ἀκηκόαμεν ἀπ᾿ αὐτοῦ καί ἀναγγέλλομεν ὑμῖν, ὅτι ὁ Θεός φῶς ἐστι καί σκοτία ἐν αὐτῷ οὐκ ἔστιν οὐδεμία» (Α΄ Ἰω. α΄, 5). Ἐπίσης, ὁμοιάζει μέ τόν Ἀπόστολο Παῦλο, πού καταγράφει τήν μετάνοιά του καί τήν ἐμπειρία του πού ἀνέβηκε μέχρι τόν τρίτο οὐρανό καί ἀπό ἐκεῖ ἀνῆλθε στόν Παράδεισο (Β΄ Κορ. ιβ΄, 1-4).

Ἀπό τούς μεγάλους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ὁμοιάζει μέ τόν ἅγιο Συμεών τόν Νέο Θεολόγο, κυρίως, στίς περιγραφές τῆς ἐμφανίσεως τοῦ ἀκτίστου Φωτός.

Ἄκτιστα ρήματα καί κτιστά ρήματα καί νοήματα

Μελετώντας κανείς τά ἔργα τοῦ Ἀρχιμανδρίτου Σωφρονίου βλέπει τήν πλούσια καί σπάνια ἐμπειρία πού ἀξιώθηκε νά λάβη ἀπό τόν Θεό.
Ὁ ἴδιος δίδασκε ὅτι ἡ ἀποκάλυψη τοῦ Θεοῦ εἶναι χάρισμα καί ὑπέρκειται τῆς διανόησης, γι’ αὐτό ἔκανε λόγο γιά τήν διάκριση μεταξύ ἀκαδημαϊκῆς θεολογίας καί ἐμπειρικῆς θεολογίας. Ἡ θέα τοῦ ἀκτίστου Φωτός εἶναι ἐμπειρία τοῦ ζῶντος Θεοῦ πού δίνεται ὕστερα ἀπό βαθυτάτη μετάνοια καί μάλιστα τότε λησμονεῖται ὅλος ὁ κόσμος. Αὐτό σημαίνει ὅτι ἡ θεοπτική ἐμπειρία εἶναι ὑπεράνω τῆς λογικῆς καί τῶν ἀνθρωπίνων ἱκανοτήτων. Ἐδῶ ὑπενθυμίζει τά ἄρρητα ρήματα τοῦ Ἀποστόλου Παύλου.

Ὅμως, αὐτήν τήν σπάνια καί πλούσια ἐμπειρία τήν κατέγραψε μέσα ἀπό τήν γλώσσα τῆς ἐποχῆς του. Ὁ ἴδιος εἶχε γνωρίσει πολλούς θεολόγους καί φιλοσόφους τῆς ἐποχῆς του, ὅπως τόν Μπερντιάγιεφ, τόν Μπουλγκάκωφ, τόν Φλωρόφσκι, τόν Βλαδίμηρο Λόσκυ, τόν π. Μπόρις Στάρκ καί ἄλλους καί χρησιμοποίησε τήν φρασεολογία τῆς ἐποχῆς του γιά νά διατυπώση τήν ἐμπειρία του. Αὐτό ἔκαναν καί οἱ μεγάλοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας.

Ἔτσι, ἄλλο εἶναι ἡ ἐμπειρία τοῦ ἀκτίστου Φωτός πού γίνεται μέ τήν ὑπέρβαση ὅλης τῆς κτιστῆς πραγματικότητος καί διακρίνει κανείς τό κτιστό ἀπό τό ἄκτιστο, καί ἄλλο εἶναι ἡ καταγραφή αὐτῆς τῆς ἐμπειρίας πού γίνεται μέ κτιστά ρήματα καί νοήματα. Ὅποιος δέν βλέπει αὐτήν τήν πλευρά τοῦ θεολογικοῦ λόγου τοῦ Ἀρχιμανδρίτου Σωφρονίου θά παρερμηνεύη τήν διδασκαλία του. Δύο παραδείγματα εἶναι ἐκφραστικά.

Ἕνωνε πολύ στενά στήν ζωή του τήν ἔρημο μέ τήν κοινωνία. Ὁ ἴδιος ἔζησε πολλά χρόνια στήν ἔρημο τοῦ Ἁγίου Ὄρους μέ χαρισματική μετάνοια καί νοερά προσευχή, ἀλλά τήν ἀτμόσφαιρα τῆς ἐρήμου τήν μετέφερε πάντοτε μαζί του. Ταυτοχρόνως, γνώριζε τήν κατάσταση τοῦ κόσμου, ζοῦσε στήν δυτική κοινωνία καί μποροῦσε νά καταλάβη τόν σύγχρονο ἄνθρωπο καί τόν βοηθοῦσε ἀποτελεσματικά.

Τό ἕνα εἶναι τά σχετικά μέ τήν ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ. Ἐπειδή ἀξιώθηκε νά δῆ αὐτήν τήν ἄκτιστη ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ ὡς Φῶς, γι’ αὐτό τόνιζε τό χωρίο τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου «Ὀψόμεθα τόν Θεόν καθώς ἐστί» καί ὅτι στόν Θεό δέν ὑπάρχει καμμία σκοτία (βλ. Α΄ Ἰω. γ΄, 2), τό φῶς εἶναι καθαρό, ἄκτιστο. Αὐτό τό ἐξέφρασε μέ τήν φράση actus purus (καθαρή ἐνέργεια). Σαφῶς δέν ἐννοεῖ τήν ἄποψη τοῦ Θωμᾶ τοῦ Ἀκινάτη ὁ ὁποῖος μέ τόν ὅρο αὐτό ταύτιζε τήν οὐσία μέ τήν ἐνέργεια στόν Θεό. Ὁ Γέροντας Σωφρόνιος τό διευκρινίζει: «παρ’ ὅτι χρησιμοποιοῦνται ἐδῶ οἱ ὅροι τοῦ Θωμᾶ τοῦ Ἀκινάτη, ὁ ἀναγνώστης μπορεῖ ἀμέσως νά διακρίνει πώς ἡ σειρά τῆς σκέψεως καί οἱ ἀντιλήψεις μας διαφέρουν ἀπό ἐκεῖνες, πού συναντοῦμε στήν Θωμιστική θεολογία».

Τό ἄλλο παράδειγμα εἶναι τό σχετικό μέ τό πρόσωπο. Ἔχοντας ὑπ’ ὄψη του τήν περίοδο πού ἀναζητοῦσε τόν Θεό στόν διαλογισμό, στήν ἔκσταση καί τήν ἀπάθεια ἀνατολικοῦ τύπου, ὅπου χάνεται ὁ ἄνθρωπος, καί στήν συνέχεια ἀξιώθηκε τῆς ἐμφανίσεως τοῦ Θεοῦ μέσα στό Φῶς, ὁπότε κατάλαβε ὅτι ὁ Θεός δέν εἶναι κάτι ἀφηρημένο καί ἀπρόσωπο, ἀλλά καί ὁ ἄνθρωπος συνομιλεῖ μαζί Του, χωρίς νά χάνεται, ἔκανε λόγο γιά τό πρόσωπο τοῦ Θεοῦ καί τοῦ ἀνθρώπου. Ἀλλά ἡ θεωρία του περί προσώπου, καίτοι ἔχει τήν ἴδια ὁρολογία, διαφέρει σαφέστατα ἀπό τόν σύγχρονο περσοναλισμό καί ὑπαρξισμό. Βασικός λόγος του ἦταν τοῦ Ἀποστόλου Παύλου: «μέτοχοι γάρ γεγόναμεν τοῦ Χριστοῦ ἐάνπερ τήν ἀρχήν τῆς ὑποστάσεως μέχρι τέλους βεβαίαν κατάσχωμεν...» (Ἑβρ. γ΄, 14). Ἑπομένως, ἑρμήνευε τό πρόσωπο στόν ἄνθρωπο μέσα ἀπό τό κατ’ εἰκόνα καί τό καθ’ ὁμοίωση καί τήν ἀκατάσχετη ὁρμή τοῦ ἀνθρώπου πρός τόν Θεό, πράγμα πού δέν παρατηρεῖται στήν ἰνδική φιλοσοφία.

Βασικά σημεῖα τῆς προσωπικότητος καί τοῦ ἔργου του

Ὅποιος γνώριζε τόν Ἀρχιμανδρίτη Σωφρόνιο καί ἐπικοινωνοῦσε μαζί του πολλά χρόνια, καταλάβαινε καλά ὅτι συνδύαζε πολλά πνευματικά χαρίσματα. Ἡ μεγάλη ἐμπειρία πού ἀπέκτησε καί ἡ προσωπική γνώση τοῦ Θεοῦ πού ἔλαβε, τόν ἔκαναν νά συνδυάζη ὅλες τίς πλευρές τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς. Θά τονισθοῦν μερικά ἐνδεικτικά σημεῖα αὐτῆς τῆς χαρισματικῆς προσωπικότητος.

Ἦταν θεολόγος καί Πνευματικός Πατέρας. Ἡ θεολογία του δέν ἦταν καρπός μελέτης, ἀλλά ἀποκαλύψεως τοῦ Θεοῦ σέ αὐτόν πού τόν ἀναζητοῦσε μέ ὅλη του τήν ὕπαρξη. Στήν συνέχεια μέ αὐτήν τήν ἐμπειρία καθοδηγοῦσε τά πνευματικά του παιδιά τά ὁποῖα θεωροῦσε ὡς ἀδελφούς του ἐν Χριστῷ, ὡς παιδιά τοῦ Θεοῦ καί τά σεβόταν ἀπεριόριστα.
Συνδύαζε τόν ἡσυχασμό μέ τήν θεία Λειτουργία. Ἡ θεία Λειτουργία εἶναι ἕνα βασικό κέντρο τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς, ἀλλά συνδυάζεται μέ τήν ἱερά ἡσυχία, ὡς ἀναγκαία προϋπόθεσή της. Ἔτσι, ἦταν ἡσυχαστής, ἔχοντας διαρκῆ νήψη καί ἀδιάλειπτη προσευχή, καί μέ τόν τρόπο αὐτό ἦταν κατανυκτικός λειτουργός.
Ἕνωνε πολύ στενά στήν ζωή του τήν ἔρημο μέ τήν κοινωνία. Ὁ ἴδιος ἔζησε πολλά χρόνια στήν ἔρημο τοῦ Ἁγίου Ὄρους μέ χαρισματική μετάνοια καί νοερά προσευχή, ἀλλά τήν ἀτμόσφαιρα τῆς ἐρήμου τήν μετέφερε πάντοτε μαζί του. Ταυτοχρόνως, γνώριζε τήν κατάσταση τοῦ κόσμου, ζοῦσε στήν δυτική κοινωνία καί μποροῦσε νά καταλάβη τόν σύγχρονο ἄνθρωπο καί τόν βοηθοῦσε ἀποτελεσματικά.

Ἦταν σύννους, δηλαδή εἶχε συγκεντρωμένο τόν νοῦ του στόν Θεό, καί προσευχόταν ἀδιαλείπτως, ἀλλά ταυτόχρονα, ὅταν χρειαζόταν καί ἔπρεπε νά δώση ἐλπίδα στούς ἀνθρώπους, ἦταν εὐχάριστος, εἶχε ἕνα καταπληκτικό χιοῦμορ πού βοηθοῦσε τόν συνομιλητή του νά ἀγαπήση τόν Θεό, τήν Ἐκκλησία καί τήν πνευματική ζωή.
Εἶχε τό σπάνιο χάρισμα νά εἶναι ἁγιορείτης καί, συγχρόνως, οἰκουμενικός. Ἔζησε πολλά χρόνια στό Ἅγιον Ὄρος, καί σέ κοινοβιακό Μοναστήρι, καί στήν ἔρημο, καί στήν συνέχεια ἔζησε στήν δυτική κοινωνία. Ἔτσι, ἦταν ἁγιορείτης, ἀλλά καί οἰκουμενικός ἄνθρωπος, δηλαδή ἀγαποῦσε ὅλη τήν οἰκουμένη καί προσευχόταν γι’ αὐτήν, ἀλλά καί καθοδηγοῦσε ἀνθρώπους πού ζοῦσαν σέ ὅλες τίς Ἠπείρους.

Ἦταν ἁγιογράφος καί ἐμπειρικός. Τήν ζωγραφική τέχνη τήν ἔμαθε στήν νεότητά του, ἦταν καλλιτεχνική φύση, ἀλλά ἀργότερα ἀπέκτησε καί σπάνια ἐμπειρία τῆς μνήμης τοῦ θανάτου, τῆς καρδιακῆς προσευχῆς, τῆς θεωρίας τοῦ ἀκτίστου Φωτός. Ἔτσι, ὅταν ἁγιογραφοῦσε, ἐξέφραζε αὐτήν τήν ἐμπειρία πού ἀπέκτησε μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ, καί αὐτό ἀποτυπώνεται στίς εἰκόνες πού ἁγιογράφησε.

Γενικά, ὁ Ἀρχιμανδρίτης Σωφρόνιος ἦταν ἕνα σπάνιο δῶρο τοῦ Θεοῦ στήν ἐποχή μας.

Ἐργογραφία

Ὁ Ἀρχιμανδρίτης Σωφρόνιος ἔγραψε καί διάφορα βιβλία γιά νά βοηθήση τούς ἀνθρώπους μέσα ἀπό τήν ἐμπειρία πού τοῦ χάρισε ὁ Θεός. Τά ἔργα του μεταφράσθηκαν σέ πολλές γλῶσσες καί κυκλοφοροῦν εὐρέως. Ἐδῶ θά παρατεθοῦν τά ἔργα τά ὁποῖα ἐκδόθηκαν στήν ἑλληνική γλώσσα, τά ὁποῖα μεταφράσθηκαν, κυρίως, ἀπό τήν ρωσική γλώσσα καί κυκλοφόρησαν ἀπό τήν Ἱερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Ἔσσεξ Ἀγγλίας: Ὁ Γέρων (ἅγιος) Σιλουανός ὁ Ἀθωνίτης (1973, 132009), Ἡ ζωή Του ζωή μου (1983), Ὀψόμεθα τόν Θεόν καθώς ἐστι (1992, 52010), Περί προσευχῆς (1993, 32009), Ἄσκηση καί θεωρία (1995, 22010), Περί πνεύματος καί ζωῆς (21995), Ἀγώνας θεογνωσίας (22004), Γράμματα στήν Ρωσία (22009), Τό μυστήριο τῆς χριστιανικῆς ζωῆς (2010).

Ὁ Ἀρχιμανδρίτης Σωφρόνιος εἶναι διάδοχος τῶν Προφητῶν, τῶν Ἀποστόλων καί τῶν Πατέρων στήν ἐποχή μας, ἐπαναδιατύπωσε τήν διδασκαλία τῶν ἁγίων στόν 20ό αἰώνα, ἕνα αἰώνα ἀμφισβητήσεως τῶν πάντων, ὅπου καταρρέει κάθε αὐθεντία.

Κάθε Θεία Λειτουργία εἶναι Θεοφάνεια(Γέροντας Σωφρόνιος τοῦ Ἔσσεξ)

”Ιδού φωνή εκ των ουρανών λέγουσα· ούτός εστιν ο υιός μου ο αγαπητός, εν ω ευδόκησα.”

Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου,«Οίδα άνθρωπον εν Χριστώ»,Βίος και πολιτεία του Γέροντος Σωφρονίου του ησυχαστού και θεολόγου

Για εμάς τους Χριστιανούς το κεντρικό σημείο του σύμπαντος και η ύψιστη έννοια της ιστορίας ολόκληρου του κόσμου είναι ο ερχομός του Ιησού Χριστού, ο οποίος δε θα διαψεύσει τα αρχέτυπα της Παλαιάς Διαθήκης, αλλά θα τα επαληθεύσει, αποκαλύπτοντας σ’ εμάς το πραγματικό τους μεγαλείο και θα δώσει νέες διαστάσεις σε όλα τα πράγματα, αιώνιες και ατέλειωτες.

Η νέα Διαθήκη του Χριστού αναγγέλλει την αρχή μιας νέας περιόδου στην ιστορία του ανθρώπινου γένους. Τώρα η θεία σφαίρα ακτινοβολεί στο ανεξερεύνητο μεγαλείο της αγάπης και της ταπεινότητας του Θεού και Πατρός μας, ενώ ο ερχομός του Χριστού θ’ αλλάξει τα πάντα, θα φέρει τη νέα αποκάλυψη που θα επηρεάσει τη μοίρα της όλης δημιουργίας, του κόσμου ολόκληρου.
Κι έτσι Αυτός εμφανίστηκε. Αυτός στον οποίο ο κόσμος χρωστούσε τη δημιουργία του· εκτός όμως από σπάνιες εξαιρέσεις, «ο κόσμος αυτόν ουκ έγνω» (Ιωάν. 1,10).

Το γεγονός ήταν ανυπολόγιστα πάνω απ’ την αντίληψη ενός συνηθισμένου ανθρώπου.Ο πρώτος που τον αναγνώρισε ήταν ο Ιωάννης ο Βαπτιστής και γι’ αυτό ειπώθηκε γι’ αυτόν ότι ήταν «ο μείζων εν γεννητοίς γυναικών» και το τέλος του νόμου και των προφητών (Ματθ. 11,9-13).
Αυτός ήρθε «ίνα σώση τον κόσμον» (Ιωάν. 12,47), ν’ αποκαλύψει σ’ εμάς τον ένα Αληθινό Θεό. Αποκάλυψε σ’ εμάς το όνομα του Πατέρα. Έδωσε σ’ εμάς το λόγο που έλαβε ο ίδιος από τον Πατέρα.

Αποκάλυψε σ’ εμάς το Θεό σαν Φως που διαλύει κάθε σκοτάδι (Α’ Ιωάν. 1,5). Γνώρισε σ’ εμάς το πιο σπάνιο μυστήριο απ’ όλα, ότι ο Θεός είναι μια υποστατική ύπαρξη, όχι όμως ένα πρόσωπο αλλά τρία σε ένα: Η Αγία Τριάδα.

Έδωσε σ’ εμάς το βάπτισμα «εν πνεύματι αγίω και πυρί» (Ματθ. 3,11). Στο φως αυτής της γνώσεως μπορούμε να δούμε τώρα την οδό προς την αιώνια τελειότητα (Ματθ. 5,48)…

Αισθανόμαστε τη θεία παρουσία του και μέσα μας και έξω από μας, στο ύψιστο μεγαλείο του σύμπαντος, στο πρόσωπο του ανθρώπου και στην ακτινοβολούσα διάνοια του… Και στις ώρες που το άσβεστο φως του φωτίζει την καρδιά μας αντιλαμβανόμαστε ότι δε θα πεθάνουμε. Το γνωρίζουμε αυτό με γνώση που δεν μπορεί ν’ αποδειχθεί με τα συνηθισμένα μέσα, που όμως για μας δεν έχει ανάγκη αποδείξεως, εφ’ όσον το Πνεύμα το ίδιο μαρτυρεί μέσα μας.

Σκοπός της θείας Λειτουργίας είναι να μας μεταδώση τον Χριστό. Η θεία Λειτουργία μας μαθαίνει ένα ήθος, το ήθος της ταπεινώσεως. Κάθε θεία Λειτουργία είναι Θεοφάνεια.Φανερώνεται το Σώμα του Χριστού. Το κάθε μέλος της Εκκλησίας είναι εικόνα της Βασιλείας του Θεού. Μετά την θεία Λειτουργία πρέπει να συνεχίζουμε να εικονίζουμε την Βασιλεία του Θεού, τηρώντας τις εντολές Του. Η δόξα του Χριστού είναι να καρποφορήση σε κάθε μέλος ο καρπός Του.
Η θεία Λειτουργία έγινε μια φορά και για πάντα. Έχει αιωνιότητα. Κάθε φορά που τελείται η θεία Λειτουργία, εμείς ανεβαίνουμε στο ύψος της. Αν βιώσουμε μερικές πτυχές της θείας Λειτουργίας, τότε καταλαβαίνουμε το μεγαλείο της, όπως συνέβη με τον άγιο Σεραφείμ του Σάρωφ που είδε αγγέλους να εισέρχωνται στον Ναό κατά την Μικρά Είσοδο. Παρακολουθούμε την θεία Λειτουργία, γιατί δεν την βιώνουμε, ή μέχρι να την βιώσουμε.
Εμείς οι Ορθόδοξοι ζούμε τον Χριστό στην θεία Λειτουργία, ή μάλλον ο Χριστός ζη μέσα μας κατά την διάρκεια της θείας Λειτουργίας. Η θεία Λειτουργία είναι έργο Θεού.

Λέμε: “καιρός του ποιήσαι τω Κυρίω”. Μεταξύ των άλλων σημαίνει ότι τώρα είναι ώρα να ενεργήση ο Θεός. Ο Χριστός λειτουργεί, εμείς ζούμε μαζί με τον Χριστό.
Η θεία Λειτουργία είναι ο τρόπος που γνωρίζουμε τον Θεό και ο τρόπος που γνωρίζεται ο Θεός σε μας.
Όταν τηρή κανείς τις εντολές του Χριστού, δεν κάνει απλώς υπακοή, αλλά ενώνεται με τον Χριστό και αποκτά το φρόνημα του Χριστού.

ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΣΩΦΡΟΝΙΟΣ ΤΟΥ ΕΣΣΕΞ, ΠΑΡΑΛΛΗΛΙΣΜΟΙ ΜΕΤΑΞΥ ΓΑΜΟΥ ΚΑΙ ΜΟΝΑΧΙΣΜΟΥ

Δεν μπορώ να πω ότι χρειάστηκε να περάσω από την εμπειρία της «αποταγής», όταν αποφάσισα να ακολουθήσω τον μοναχισμό. Όταν άφηνα τον «κόσμο», δεν δοκίμασα εσωτερική πάλη με τον εαυτό μου, δηλαδή δυσκολία να αρνηθώ κάτι που με τραβούσε στην κοσμική ζωή. Τίποτε δεν απέρριπτα ούτε υποτιμούσα. Πήγα στο μοναστήρι, γιατί μου ήταν πνευματικά απαραίτητο να βρω μια τέτοια μορφή ζωής, στην οποία θα μπορούσα να δοθώ στον Θεό ολοκληρωτικά, δηλαδή με όλες τις σκέψεις, όλη την καρδιά, όλες τις φυσικές και ψυχικές δυνάμεις του είναι μου. Ωστόσο, αυτό δεν απέκλεισε κάποια περίοδο οδυνηρής πάλης ανάμεσα στην προσευχή και την εμπαθή αγάπη μου προς τη ζωγραφική. Η τέχνη ήταν για μένα η οδός προς τη γνώση του είναι. Έτσι αντιλαμβανόμουν την τέχνη, έτσι την ζούσα· με διεκδικούσε ολόκληρο, ακόμη και περισσότερο από «ολόκληρο». Χωρίς την πλήρη παράδοση του εαυτού μας στην τέχνη, αυτή δεν γίνεται ποτέ γνήσια, δηλαδή δεν μπορεί να οδηγήσει τον θεράποντά της πέρα από τα όρια του χρόνου και του χώρου. Αυθεντικά καλλιτεχνικό έργο είναι μόνο εκείνο, που φέρει μέσα του στοιχεία του αιωνίου· έξω από αυτό παραμένει μόνο «διακοσμητικό» αντικείμενο των σπιτιών μας. Η σκέψη για το αιώνιο με συνόδευε από τα παιδικά μου χρόνια. Η προσευχή, βαθαίνοντας μέσα μου, με οδηγούσε με μεγαλύτερη δύναμη στην ψηλάφηση της αιωνιότητας. Και αύτη νίκησε. Αργότερα ο μοναχισμός έθεσε το πρόβλημα του «προσώπου». Γνωρίζουμε από την παγκόσμια λογοτεχνία ότι η ένωση δύο προσώπων στον γάμο, όταν αύτη φέρει περισσότερο ή λιγότερο τέλειο χαρακτήρα προσωπικής αγάπης, δίνει στους ανθρώπους την εμπειρία κάποιας «αιωνιότητας», δηλαδή εξωχρονικότητας διανοίξεως πέρα από το στενό πλαίσιο της ατομικής υπάρξεως. Όσοι πέρασαν από την εμπειρία αυτή δοκίμασαν ενθουσιασμό, θαυμασμό. Από αυτό κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο γάμος είναι «μυστήριο» καθεαυτό: υπερνίκηση του εγωισμού, συνένωση των δύο σε «ενότητα». Έτσι, ένας θεολόγος στο Παρίσι έφθασε και ως το σημείο να ισχυρίζεται ότι, έξω από την εμπειρία αυτού του είδους, είναι αδύνατον να συλλάβει κάποιος το δόγμα για την ενότητα της Αγίας Τριάδος. Δεν ισχυρίζομαι καθόλου ότι τα γνωρίζω όλα. Εξαιτίας των συνθηκών της επίγειας υπάρξεώς μας, κανένας δεν μπορεί να τα βιώσει «όλα» στην προσωπική του ζωή. Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την αναγκαιότητα επιλογής αποφάσεως, οπωσδήποτε κατηγορηματικής. Σε αυτό μάς βοηθά τόσο η παρατήρηση της ζωής των ανθρώπων που μάς περιβάλλουν και που στη συντριπτική πλειονότητα τους φέρουν μέσα τους τη σφραγίδα του κενού, της απογοητεύσεως, όσο και η διείσδυση στα γεγονότα του είναι μέσω της προσευχής. Είναι αδύνατον να αποσπάσουμε από την ψυχή την ελπίδα σε κάτι καλύτερο γι’ αυτή την ίδια. Με τη φαντασία σχεδιάζουμε θαυμάσιο πίνακα αρμονικού γάμου. Στην περίπτωσή μου όμως νίκησε η προσευχή. Σε αυτή διανοίγεται το «πρόσωπο» ασυγκρίτως βαθύτερα από όσο στη συνένωση δύο αγαπημένων προσώπων. Η προσευχή πρόσωπο με Πρόσωπο του Θεού εισάγει το πνεύμα του ανθρώπου στη γεμάτη από ιδιαίτερη αγάπη και θαυμαστή ειρήνη περιοχή του Ακτίστου Φωτός. Επίσης η προσευχή για όλο τον κόσμο, για όλη την ανθρωπότητα, μας αποκαλύπτει νέες σφαίρες του είναι. Την εμπειρία αυτή δεν την παρέχει ο γάμος. Κάθε γνήσια ανθρώπινη συνάντηση αντανακλά μέσα της την ομορφιά της κοσμικής ζωής. Ο κάθε άνθρωπος περιμένει από μας την πληρότητα της προσοχής μας απέναντί του. Παρ’ όλη όμως τη χαρά που προσελκύει η συνάντηση με ζωντανό πρόσωπο, στην προσευχή για όλο τον κόσμο η ψυχή διαβλέπει το μεγαλείο της πάγκοινης πραγματικότητος και δεν μπορεί πλέον να αφήσει τους ορίζοντες που διανοίχθηκαν μπροστά της. Είναι υπέροχο πράγμα να αγαπάς κάποιο πολύτιμο για σένα πρόσωπο. Αλλά να προσεύχεσαι είναι κάτι περισσότερο. Για να επιτύχουμε την αδιάλειπτη προσευχή, για την οποία μάς δόθηκε εντολή (βλ. Εφεσ. 6,18· Α’ Θεσ. 5,17), είναι απαραίτητο να οργανώσουμε τη ζωή μας με τέτοιον τρόπο, ώστε όλη αυτή να γίνει ενιαία, αδιάλειπτη πράξη παραστάσεως ενώπιον του Μεγάλου Θεού με επίκεντρο την τέλεση της Θείας Λειτουργίας. Η ιστορική πείρα κατέδειξε ότι ο καλύτερος τρόπος για τον άγιο αυτό σκοπό είναι ο μοναχισμός. Η απουσία ευθυνών για την προστασία οποιουδήποτε, είτε πρόκειται για γυναίκα είτε για παιδιά και τα όμοια, δίνει στον μοναχό την ελευθερία να διακινδυνεύσει όλη τη ζωή του στον αγώνα της νηστείας, της αγρυπνίας, της λήθης για τις φυσικές ανάγκες του: διατροφής, ενδυμασίας, ανέσεων κλπ. Ο νους του μοναχού είναι ελεύθερος να παραμείνει απερίσπαστα στη μνήμη του Θεού. Κινείται φυσιολογικά στη σφαίρα της καθαρής προσευχής. Δοκιμάζει την επαφή με τη ζώσα αιωνιότητα. Κατοπτεύει το Άκτιστο Φως, που εκπορεύεται από το Πρόσωπο του Θεού. Αναπνέει το άρωμα της Αγάπης, που κατέρχεται άνωθεν. Όταν μετά από πραγματικά ευλογημένο γάμο -όχι σύντομο ούτε απλώς σαρκικό, αλλά με βαθειά προσωπική αγάπη-, κάποιος από τους συζύγους πεθαίνει αφήνοντας τον άλλο μόνο, τότε αυτός που μένει αισθάνεται τον εαυτό του χαμένο, διαλυμένο, «μισό». Ο κόσμος γι’ αυτόν αδειάζει. Και μόνο μερικοί με φλογερή προσευχή υπερνίκησαν τη μοναξιά τους, βγήκαν στην ελευθερία για καλύτερη ανάβαση προς τον ουρανό. Συνεπώς, ο γάμος, ακόμη και στην καλύτερή του μορφή, ενέχει τον κίνδυνο της στενώσεως της ανθρωπινής προσωπικότητος. Ο μοναχισμός προφυλάσσει από παρόμοια υποβάθμιση. Η ακατάπαυστη στροφή προς τον Ουράνιο Πατέρα, χωρίς την ανάγκη για επικοινωνία στα χαμηλότερα επίπεδα της υπάρξεώς μας, πλαταίνει την καρδιά του μοναχού για την πρόσληψη της κοσμικής ζωής, που δεν μπορεί να του αφαιρεθεί με τον φυσικό θάνατο. Το πρόσωπό του αναπτύσσεται και προσλαμβάνει χαρακτήρα χριστοειδούς παγκοσμιότητας. Στον μοναχό δίνεται άνωθεν να αισθανθεί τους λόγους του Κυρίου, την ανταύγεια του Άναρχου Είναι. Ο ίδιος ο Πατέρας έδωσε τους λόγους στον Υιό Του, και ο Υιός τους μετέδωσε στους ανθρώπους.

(Αρχιμ. Σωφρονίου Σαχάρωφ, «Το Μυστήριο της χριστιανικής ζωής», σ.395-398. Έκδοση Ι. Μ. Τιμίου Προδρόμου-Έσσεξ)

Πηγή: www.pemptousia.gr

Μονή Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ (Patriarchal Stavropegic Monastery of St. John the Baptist (Maldon, Essex))

Το καλοκαίρι που μας πέρασε, βρέθηκα για μια βδομάδα στο Λονδίνο (άλλωστε τα ‘χουμε ξαναπεί). Μια από τις επισκέψεις μου ήταν και σ’ ένα μοναστήρι, στο Essex. Πήραμε το underground μέχρι το σταθμό Cockfoster Station όπου μας περίμενε ένα ζευγάρι ελλήνων με ΙΧ (κύπρια και πειραιώτης) για να μας μεταφέρει στο μοναστήρι. Έτσι, είχαμε την ευκαιρία, για μιάμιση ώρα περίπου, να γνωρίσουμε και την αγγλική επαρχία. Το Πατριαρχικό Σταυροπηγιακό Μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου είναι μια Mοναστική αδελφότητα η οποία απαρτίζεται από μοναχές και μοναχούς οι οποίοι κατάγονται από την Ελλάδα και πολλές άλλες χώρες• είναι δλδ ένα «διπλό» μοναστήρι. Η Μονή υπάγεται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και συγκεκριμένα βρίσκεται στην περιοχή Tolleshunt Knights του Maldon στο Essex της Αγγλίας. Υπάρχουν γύρω στις 15-20 μοναχές και ένας μικρότερος αριθμός μοναχών.

Η Ιερά Μονή οφείλει την σύστασή της στον Γέροντα Σωφρόνιο Ζαχάρωφ ο οποίος ξεκίνησε τη μοναστική του ζωή από το Άγιον Όρος. Μετά από την αναχώρησή του από εκεί και την εγκατάστασή του στο Παρίσι, απεφάσισε να μείνει σε ένα Ρώσικο γηροκομείο βοηθώντας τον εκεί Ιερέα. Το 1958, ο Γέροντας Σωφρόνιος απέκτησε μια συνοδεία έξη ατόμων που ποθούσαν να γίνουν και αυτοί μοναχοί και αποφασίζουν να αναχωρήσουν για το Tolleshunt Knights, στο Essex. Την άνοιξη του 1959, η νεοσύστατη Μοναστική αδελφότητα του Τιμίου Προδρόμου συγκροτείται εκεί. Το Μοναστήρι, από τις απαρχές του, είχε και μοναχούς και μοναχές, επειδή ο Γέροντας Σωφρόνιος δεν ήταν σε θέση να επιβλέπει δυο ξεχωριστές αδελφότητες.
Το Μοναστήρι εντάχθηκε απευθείας στο Οικουμενικό Πατριαρχείο το 1965, και έτσι έγινε Πατριαρχικό. Αργότερα, το Μοναστήρι πήρε και τον τίτλο του ‘Σταυροπηγιακού’.

Όπως μας πληροφόρησαν οι ξεναγοί μας, η Θεία Λειτουργία, τη θερινή περίοδο, γίνεται στο ναό των Αγίων Πάντων -το μικρό, λιτό εκκλησάκι ενός νεκροταφείου- λίγες εκατοντάδες μέτρα από τη Μονή, νοτιοανατολικά αυτής. Η μικρή εκκλησία άρχισε να γεμίζει σιγά σιγά από πιστούς, έλληνες και κύπριους ως επί το πλείστον, που έφταναν από το Λονδίνο και τα περίχωρα. Τη ημέρα εκείνη επρόκειτο να συλλειτουργήσει και ένας επίσκοπος εκ Κύπρου. Οι αιτήσεις, τα ειρηνικά, το ευαγγέλιο και οι ψαλμωδίες –γενικότερα στις Ιερές Ακολουθίες- απαγγέλλονται είτε στην Αγγλική, είτε στην Ελληνική ή στη Γαλλική, ακόμα και στη Σερβική γλώσσα.
Στο τέλος της λειτουργίας, επιστρέψαμε στις εγκαταστάσεις της Μονής και όλος ο κόσμος μαζευτήκαμε στην τραπεζαρία όπου σερβιρίστηκε φαγητό που είχαν ετοιμάσει οι καλόγριες είτε είχαν φέρει μαζί τους οι πιστοί• ακολούθησε λοιπόν «κοινή τράπεζα»… Εμείς είχαμε τα …μέσα, οπότε η περιποίηση ήταν εξαιρετική.
Ξεναγηθήκαμε στους χώρους της Μονής, στις εκκλησίες και στα κτήματα της. Το απόγευμα ήπιαμε το καθιερωμένο τσάι με τα διαφόρων λογιών κέικ και κουλουράκια, το βούτυρο με τις μαρμελάδες και …γεμάτοι -στη ψυχή, στο πνεύμα αλλά και στο στομάχι- αναχωρήσαμε για το κατάλυμά μας, στο Λονδίνο.

Όπως θα διαπιστώσετε κι εσείς από τις φωτογραφίες και από το Google Earth, ο περιβάλλον χώρος είναι καταπράσινος, τα κτίσματα και οι εκκλησίες λιτές, οι αγιογραφίες στο εσωτερικό επίσης λιτές με απαλά χρώματα, στους δε εξωτερικούς τοίχους υπάρχουν ψηφιδωτά αγίων, παραστάσεων (πχ του Νώε με την Κιβωτό και τη συγκέντρωση των ειδών) και εδώ είδα για πρώτη φορά ψηφιδωτό-αγιογραφία του Πρωτόπλαστου Αδάμ. Σε διπλανό χώρο -ένα παλιό αγρόκτημα-φάρμα με τις παραδοσιακές εγκαταστάσεις- ο οποίος αγοράστηκε από τη Μονή, εγκαταστάθηκαν τα κελιά των μοναχών, χωρίς καμία εξωτερική παρέμβαση των κτισμάτων. Εκεί βρίσκονται και τα κτήματα της Μονής με τις καλλιέργειες.

Μερική άποψη της περιοχής από Google Earth